! - İnternette İzinizi Belli Etmeden Gezinmek

Webde dolaşmak, dosyalar indirmek, isimsiz olarak message göndermek güvenli işlemler olarak görülse de aslında pek öyle değildir. Sizin online olarak yapmış olduğunuz çok basit birşey bile (sörf yapmak gibi) izlenebilmektedir. Benzer şekilde özel e-postanız da pek özel değildir. Patronlar, sistem yöneticileri, idarecileri ve hacker’lar web gezintiniz esnasında birçok noktadan maillerinize girebilirler.

Özellikle yeni başlayanlar, online işlemlerini gerçekleştirirlerken internetin herkese açık olduğunu unutmamalıdırlar. Hemen modeminizden kabloyu çekmeyin veya internet hesabınızı iptal etmeyin. Online güvenliğinizi sağlamak için bir takım kurallara uymak yeterli olacaktır.

E-postaların Gizliliği

Bir e-posta gönderdiğinizde, e-posta hedefine ulaşıncaya kadar birkaç (hatta bazen düzinelerce) serverdan geçer. Bu zincir boyunca herhangi bir noktada mesajınızın kesilmesi ve okunması mümkün olabilir. Peki bu mesajları kim okuyabilir? Patronunuz, internet servis sağlayıcınız veya pek iyi şeyler yapmayan hackerlar. Fakat bazı adımları uygulayarak e-postalarınızı casuslardan saklayabilirsiniz.

Özel Bir Hesap Kullanın

Eğer internete işten bağlanıyorsanız durun ve işlemleriniz hakkında bir dakika düşünün. Eğer e-posta mesajlarınızda ne olduğu sizi ilgilendiriyorsa veya çalıştığınız yerin, sizin diğer internet işlemlerinizi onaylamayacağından şüphe duyuyorsanız pek fazla yapacak birşeyiniz yok. Amerika kanunlarına göre patronunuz PC’si ile herşeyi yapabilir ki bunların içerisine sizin kişisel e-postalarınız da giriyor. Bu demektir ki; patronunuz yasal olarak e-postanızı okuyabilir, internet gezintinizi, yazdıklarınızı, gönderdiklerinizi izleyebilir. Eğer online işlemlerinizi gizli tutmak istiyorsanız, bunu evinizdeki kendinize ait bir bilgisayardan, sizin ödediğiniz bir servisi kullanarak yapmalısınız. Bu mümkün değilse, patronunuzun internetini ve e-posta kullanma politikasını öğrenin ve ona göre hareket edin.

İsimsiz Olarak Gezmek

Eğer bilinmeyen birisi olarak kalmak istiyorsanız, isimsiz(anonim) servisleri kullanarak mesajlarınızı gönderebilirsiniz. Bunlara örnek olarak Global Internet Liberty Şirketi’ne ait olan W3 Anonymous Remailer veya web tabanlı ücretsiz e-posta servisleri (Hotmail, Hushmai...gibi) verilebilir. Bu servislerin bazıları encryption(şifreleme) tabanlı özellikler kullanarak diğer web tabanlı servislerin eksikliğini kapatır. Bir hesap(account) oluştururken kişisel bilgiler sorulur fakat bunun doğruluğu konusunda hiçbir şey sorulmaz.

Tabii ki böyle bir imkan var diye rastgele bir isimle cumhurbaşkanını tehdit etmeyin. Yetkililer hala sizin mesajlarınızı izleyebilir. Son zamanlarda birtakım programlar kullanarak göndericiyi tanımlayan kayıtlar elde edilebilmektedir.. Fakat web e-posta servisi muhtemelen online işlemlerinizi korumak için yeterli güvenliktedir.

Albert Yale‘in çabuk ve kirli (quick-and-dirty) Ghost Mail’i bir diğer alternatif. Hotmail gibi çağrıları dinlemez, fakat bu yazılım tabanlı çözüm çabuk öfkelenenlerin sabrını taşırabilir.

Sonuç olarak, eğer online, herkese açık olan formlarda gerçek ismini saklamak bir gereklilikse, isimsiz olarak Usenet newsgroup’lara ve diğer tartışma gruplarına web tabanlı Deja.com servisi vasıtası ile gönderebilirsiniz.

Yapılması Gerekiyorsa Şifrele

Mesajlarınızın bilinmeyen ellere düşmemesini sağlamanın bir yolu, onu şifrelemektir. Pretty Good Privacy(PGP)’nin ücretsiz versiyonu sizin e-posta programınızla birlikte çalışarak şifreleme işlemini yapar ve çevirdiğiniz mesajları diğerleriyle doğrular. Bu konudaki Amerikan ihraç sınırlamaları nedeniyle PGP’nin indirilmesi işlemi dünyada bulunduğunuz yere göre değişmektedir, fakat Uluslararası PGP Web Sayfası’nın indirme sihirbazı size yardım edebilmektedir.

Unutmamak gerekir ki her iki gönderici ve alıcı şifrelenen mesajları çevirmek için yazılıma ihtiyaç duymaktadır. Ürün, kişisel kullanım için ücretsiz sunulmaktadır ve e-posta güvenliğiniz için oldukça güzel bir çözümdür.

Fazla E-posta Güvenliği: Spamlardan Kurtulmak

Akşam yemeği vakti bağıran satıcılar gibi her biti sinirlendiricidir. İstenmeyen ticari mesajlar günden güne elektronik gelen kutunuza girmek için çeşitli yollar bulmaktadır. Internete küçük, lokal bir internet servis sağlayıcısıyla bağlanmadığınız sürece, oldukça fazla spam mail almaya mahküm edilirsiniz. Fakat bazı adımları gerçekleştirerek spam mailleri engelleyebilir, devam ediyorsa durdurabilirsiniz.

Adresinizi Özel Olarak Saklayın

Gelen kutunuza spam maillerin gelmesini istemiyorsanız basit bir çözüm var: adresinizin alınmasını kolaylaştırmayın. Spammerlar (spam mail göndericiler) herkese açık olan online mesaj listelerinde, web sayfalarında, Usenet newsgrouplarda ve diğer tartışma formlarında geçerli e-posta adreslerini ararlar. İnsanların mesajlarını cevaplamalarını kolay, uygun yapmak için, e-posta ve haber okuyucu programlar isminizi girebilecek ve adreslere cevap verebilecek alanlar sağlarlar. Bu alanları modifiye ederek spammerlara karşı dayanıklı hale getirebilirsiniz. Örmeğin gerçek mail adresiniz ahmet@server.com iken, onu ahmet@UZAKTANserver.com olarak değiştirmeniz çoğu spammeri şaşırtacaktır. Fakat hala gerçek adresiniz insan muhabirler için bir ipucu oluşturmaktadır. Eğer ki mesajlarınızın içinde kendinizi tanımlamak için imza(signature) dosyası kullanırsanız aynı önlemi alabilirsiniz. Web sitelerindeki tartışma gruplarına gönderme yaparken de aynı stratejiyi kullanabilirsiniz: adresinizi spammerların otomatik olarak düzeltemeyeceği şekilde değiştirin.

Spamlardan Kaçış

Genellikle spam mesajları, mesajın mesajlar listesinden silinmesi için cevaplanması gerektiğini belirten bir takım bilgiler içerir. Sakın bunu yapmayın. Mesajın cevaplanması sizin bu adresin doğru bir mail adresi olduğunu doğrulayacaktır. E-mail programınızın, istenmeyen mesajların önlenmesi konusundaki mail işleme kurallarını kullanmanız veya Webster Image’in SpamScan97’i ve Conduct Plus’ın Spam Buster’i gibi spam kırıcı programları kullanmanız daha iyi olacaktır.

Ayrıca spam mailleri şikayet etmek amacıyla root@spamgonderenler.com veya security@bornova.ege.edu.tr gibi adreslere gönderebilirsiniz. America Online, sistemi içerisinden düzenli olarak spammerların çalışmasını izler. Eğer ki AOL den bir spam mail alırsanız, onu derhal abuse@aol.com’a forward edin, ve onların bu işle ilgilenmelerini isteyin. Spam mail aldığınızda, SpamCop’un ücretsiz raporlama servisini de uyarabilirsiniz. Spam büyük bir problem oluşturursa, SpamCom’un filtreleme servisine üye olmayı düşünebilirsiniz.

Webde Gizlilik

Çoğu ticari web sitesi, online şirketler sizin gönüllü bilgileriniz karşılığında ücretsiz haber, yazılım ve diğer servisleri değiş tokuş etmek için davette bulunurlar. Bununla birlikte bu bilgileri hiçbir kimseyle paylaşmayacaklarına dair söz verirler. Gizlilik politikası güzeldir, fakat araştırma garantisi, pazarlamacıların büyük miktarda paraları oldukça ikna edicidir. Ara sıra bu siteleri yönetenler verdikleri sözün arkasında durmayarak kullanıcı bilgi veri tabanlarını bütün dünyaya açarlar. Diğer zamanlarda bazı server yazılımları bu işlemi onlar için gerçekleştirirler. Electronic Privacy Information Center’in gizlilik ile ilgili sayfasından bütün detaylı bilgileri alabilir, kendinizi webde saklamak için bu stratejileri uygulayabilirsiniz.

Onlar Anlatmamanı İsterler

Kişisel verilerinizi kişisel olarak saklamanızın en iyi yolu dışarıya vermemenizdir. Çoğu zaman uydurma bir isimle, e-posta adresiyle, cadde adresiyle girerek istediğiniz dosyaları ve içerikleri elde edebilirsiniz. Seçimlik alanları boş geçin. Eğer gerçek kişisel verilerinizi vermeniz gerekiyorsa, gerçek e-posta adresi gibi (örneğin Amazon.com’dan sahte bir e-posta ile kitap almak mümkün değildir) destek mailerin alınmasını engelleyen bir opsiyon arayın.

TRUSTe Etiketini Arayın

Bir web sitesinde kişisel bilgilerinizi onaylamanız gerekiyorsa, sitenin TRUSTe gibi bir bağımsız gözetim organizasyonunda sertifikası olup olmadığına bakın. TRUSTe sertifikası olan siteler trustmarklarını (bir çeşit etiket) ve çocuklara gizlilik onaylarını görüntülerler. Bu tip siteler belirledikleri politikalar doğrultusunda hareket ederler ve ihlalleri rapor eden kullanıcıların adına araya girerler.

İsimsiz Sörf

Webde sörf yapmak belirlenemez bir aktivite gibi görünse de aslında bağlantı kurduğunuz web sitesi sizin IP adresinizi görebilmektedir. ISS (Internet Servis Sağlayıcı) ‘nizin logu ile IP adresinizi de birleştirirse sizi tamamen belirleyecektir. Bu durumda hiçbir mantıklı cevap verebileceğinizi zannetmiyorum. Böyle bir durumda Anonymizer.com sizi koruyacak birkaç servis sağlamaktadır. Web browser’ınızın sizin hakkınızda ne tür bilgiler sağladığını görmek için Anonymizer’in casusluk(snooping) sayfasına ziyaret edin.

Zero-Knowledge Sistemleri’nin gelecek Freedom’u gizlilik serverlarının gönüllü bir networkü ile çalışarak bilgisayarınızdan çıkan bütün iletişim kaynaklarını saklar.

Cookie’leriniz Konusunda Seçici Olun

Cookieler bilgisayarınızda depolanan text dosyalarıdır. Bazı web siteleri bu dosyaları kullanarak sizin internette gezinme tercihlerinizi izler. Cookieler bir siteye bağlanmanızı otomatikleştirmesi nedeniyle uygun olabilir. Bununla birlikte web sitesindeki aktivitelerinizi dökümanlaştırarak, site yöneticisinin bu bilgileri istediği gibi kullanmasına olanak tanır. Bu dosyalar şahsınızı tanımlamaz fakat bilgisayarınızı tanımlar. İstemiyorsanız brower’ınızın cookielere izin vermemesini sağlayabilirsiniz. Microsoft Internet Explorer 5’te, Tools – Internet Options bölümünden Security sekmesini seçerek Custem Level düğme(button)sine tıklayın ve yan kayma çubuğunu aşağıya doğru indirin. Burada cookie’ler hakkındaki özelliklerde değişiklikler yapabilirsiniz. Netscape Navigator 4’te, Edit – Preferences’dan Category kısmının Advanced alt başlığını seçerek cookie’lere ulaşabilirsiniz. Görüldüğü gibi cookie’lerin kaldırılması veya özelliklerinin değiştirilmesi 5 dakikanızı almamaktadır.

İzinizi Bırakmayın

Webde gezinirken browser’ınız görmüş olduğunuz web sayfalarını, grafikleri ve diğer dosyaları sessizce belleğe(cache) alır. Böylece daha önce baktığınız bir sayfaya yeniden bakmak istediğinizde sayfa ile ilgili bilgiler bellekte ise sayfanın yüklenmesi oldukça hızlı olacaktır. Bununla birlikte sizden sonra gelen kişiye sizin nereleri gezdiğiniz konusunda bilgiler de sunulacaktır. Internet Explorer 5’te, cache’i temizlemek için Tools – Internet Options – General sekmesinden Delete Files düğmesine tıklanır. History dosyasını silmek için aynı sayfadaki Clear History düğmesine tıklanır, Navigator 4’te, Edit – Preferences’dan Advanced kısmının altındaki Cache seçilir ve Clear Memory Cache ve Clear Disk Cache düğmelerine tıklanır. History listesini temizlemek için Navigator kısmından Clear History ve Clear Location Bar düğmelerine tıklanır..